Tình trạng suy gan cấp xảy ra khi gan bị tổn thương ở mức độ nặng nề với các triệu chứng bệnh lý não gan và chỉ số đông máu INR tăng cao, mặc dù trước đó bệnh nhân không bị mắc các bệnh lý về gan hay xơ gan. Biến chứng của suy gan cấp khá nghiêm trọng và nếu không được chữa trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ tử vong cao. Bài viết sau đây của Thuockedon24h.vn sẽ chỉ rõ nguyên nhân, dấu hiệu và những biến chứng của bệnh nếu như không được chữa trị đúng cách.
Suy gan cấp là một tình trạng bệnh lí phức tạp xuất hiện sau một tác động có hại đến gan, đặc trưng bởi vàng da, rối loạn đông máu và bệnh lí não gan tiến triển trong một thời gian ngắn ở bệnh nhân trước đó có chức năng gan bình thường. Tỉ lệ sống sót thay đổi từ 20 – 90% tùy nghiên cứu. Mục đích chính của điều trị suy gan cấp là kiểm soát phù não và điều trị hỗ trợ suy đa cơ quan cho đến khi sự tái sinh gan xuất hiện trở lại.
Đặc trưng: vàng da, mệt mỏi, buồn nôn.
- Phân chia của Lucke và Mallory chia làm 3 giai đoạn:
+ Tiền triệu là giai đoạn chưa có vàng da.
+ Giai đoạn trung gian đánh dấu bằng sự xuất hiện của vàng da.
+ Giai đoạn cuối với biểu hiện của bệnh lí não gan.
- Phân loại lâm sàng kinh điển: dựa vào khoảng cách từ khi biểu hiện vàng da đến khi xuất hiện
bênh lí não.
+ Suy gan tối cấp: 7 ngày.
+ Suy gan cấp: 8 - 28 ngày.
+ Suy gan bán cấp: 5 – 12 tuần.
- Bệnh lí não gan: đóng vai trò trung tâm trong chẩn đoán suy gan cấp được chia thành 4 độ:
+ Độ I: thay đổi trạng thái tình cảm, giảm tập trung và giảm chức năng tâm thần vận động, có thể
kích thích được.
+ Độ II: chậm chạp, ứng xử không phù hợp, còn khả năng nói.
+ Độ Ill: thẫn thờ, mất định hướng, kích động.
+ Độ IV: hôn mê, có thể còn đáp ứng với kích thích đau.
+ Tăng bilirubin: nếu tăng > 250Mmol/l chứng tỏ bệnh nặng.
+ AST và ALT huyết tương phản ánh tổn thương tế bào gan.
* Thời gian prothrombin (PT) là yếu tố xác định mức độ nặng
* Hạ đường máu, natri máu, magnesi màu, kiềm hô hấp, toan chuyển hỏa,
• Do virus viêm gan A, B, C (rất hiếm gặp), E, non - A non - B, Cytomegalovirus, Herpes simplex
Virus, EBV, thuỷ đậu.
- Thuốc: thường gặp paracetamol, halothan, isoniazid, rifanpicin, thuốc kháng viêm steroid, Sulphonamid, flutamid, sodium valproat, carbamazepin, allopurinol, ketoconazol, IMAO, thuốc chống nấm,...
- Nhiễm trùng huyết và suy đa tạng: khoảng 25% bệnh nhân.
- Chuyển hóa: bệnh Wilson, hội chứng Reyes.
- Tim mạch: hội chứng Budd-Chiari.
- Các nguyên nhân khác: gan nhiễm mỡ cấp trong thai kì, u lympho, thuốc nam,…
- Nhiễm trùng: viêm phúc mạc tự phát do vi khuẩn, nhiễm khuẩn huyết là nguyên nhân tử vong của 11% trường hợp suy gan cấp.
- Biến chứng thần kinh: bệnh não gan.
- Biến chứng hô hấp: chủ yếu do nhiễm trùng hay ARDS.
- Biến chứng tim mạch: tụt áp, sốc.
- Biến chứng suy thận:
+ Do tổn thương tế bào thận, hoại tử ống thận.
+ Hội chứng gan – thận.
- Biến chứng chuyển hoá: tan chuyển hoá, hạ natri huyết, giảm glucose huyết, giảm kali huyết.
- Rối loạn đông máu, gây xuất huyết nội tạng.
- Tôn trọng trục đầu – cổ - thân.
- Theo dõi tri giác và đường kính đồng tử.
- Đặt nội khí quản nếu cần, thông khí cho nhược thán nhẹ.
- Chống phù não: manitol 20%:0.4g/kg.
- Bỏ nước điện giải, thuốc vận mạch nếu cần.
- Lọc ngoài thận.
- Dự phòng kháng H2, ức chế bơm proton, chống chảy máu tiêu hoá.
- Cung cấp glucose (glucose 5% - glucose 20%).
- Theo dõi glucose máu theo giờ.
- Bilan dịch vào ra.
- Ngộ độc paracetamol (và suy gan cấp tính khác): N-acetylcystein 300mg/kg/20 giờ.
- Bệnh lí tự miễn dịch: corticoid.
- Thuốc kháng virus.
- Đình chỉ thai nghén (gan nhiễm mỡ cấp nặng, hội chứng HELLP...).
- Điều trị nên tránh:
+ Thuốc hướng thần benzodiazepin, thuốc an thần kinh làm hôn mê nặng lên, không cho phép theo dõi bệnh não liên quan đến suy gan.
+ Truyền các yếu tố đông máu (trừ khi có biến chứng chảy máu).
Ở các bệnh viện có điều kiện trang thiết bị và kỹ thuật thì có thể thực hiện gan nhân tạo, thay huyết tương chờ cho tế bào gan hồi phục hoặc ghép gan.
- Ngộ độc thuốc (tránh lạm dụng thuốc, uống quá liều những thuốc chuyển hoá qua gan phải xem xét kĩ tiền sử bệnh lý gan mật, tiền sử nghiện rượu).
- Tiêm phòng vaccin virus viêm gan, hạn chế con đường lây truyền viêm gan virus.
Địa chỉ: Số 36a phố Xa La, phường Phúc La, Hà Đông, Hà Nội
Hoặc mua online thông qua wedsite Thuockedon24h.vn Để nhận được tư vấn trực tiếp từ những dược sĩ nhiều năm kinh nghiệm người dùng có thể inbox trực tiếp, thông qua zalo, messenger, hoặc Gọi Hotline: 0973252026
Thuockedon24h.vn Hoạt động Online 24 giờ . Trân trọng !
0973252026